Deniz / Kültür Turizmi ve Dünya Miras Listesinde İZMİR

Deniz Turizmi

Günümüz turizm çeşitleri içinde halen,ağırlıklı olarak deniz - güneş - kum üçlüsünün etkisi devam etmektedir.Deniz turizmi veya kıyı turizmi İzmir’de talebin en fazla olduğu turizm türlerindendir. Deniz turizminden yoğun olarak yararlanılmasında etkili olan uzun kıyılar, temiz deniz ve kumsallar, mavi bayraklı plajlar, doğal ve tarihi güzelliklerinin yanında, uygun iklim koşullarına da sahip olması nedeniyle İzmir, bu turizm türüne son derece uygundur.

Ege Denizi'nde 629 km’lik kıyı bandına sahip olan ve bunun 101 km.lik bölümü tamamen doğal plajları içeren ilimizde deniz turizmi imkanlarından yaygın olarak yararlanılmaktadır. İlimizdeki plajlardan Selçuk-Pamucak, Urla ve Güzelbahçe, Çeşme-Ilıca ve Altınkum, Gümüldür ve Özdere plajları ile kuzeyde Dikili ve Çandarlı, Foça-Yeni Foça plajları, elverişli kumsal özellikleri bakımından öne çıkmaktadır. Plajlara ulaşım son derece kolaydır. İzmir merkez garajdan ve Üçkuyular garajından hemen her ilçeye günün her saatinde araç temin etme imkânı vardır.

Deniz-kum-güneş üçlüsünün yanı sıra, yat turizmi, günübirlik tekne turları, turizm amaçlı su sporları ve daha birçok alanda etkin olarak kullanılmaktadır.

İzmir ilimizde su sporları açısından öne çıkan yer, rüzgar sörfü için çok uygun olan Alaçatı’dır. Çeşme’ye 10 dakika mesafede olan Alaçatı dünyanın en iyi rüzgar sörfü alanlarından biridir ve uluslararası organizasyonlara ev sahipliği yapmaktadır. Son yılların popüler destinasyonu olan bölgede turizm hareketliliğinin gelecekte de süreceği görülmektedir.

Turizm amaçlı su sporlarında Çeşme ilçesinden sonra öne çıkan diğer kıyı ilçeler; Menderes, Seferihisar, Karaburun, Foça, Dikili ve Selçuk’tur. Söz konusu alanlarda su altı ve su üstü sporları acenteler, tesisler ve deniz turizmi aracı işletmeleri aracılığıyla yapılabilmektedir.

Öte yandan İzmir’in bir sınır şehri olması, özellikle kısa mesafede Yunan adalarının bulunması ve kıyı ilçelerimizden bazılarında özellikle yaz sezonunda düzenli vapur seferlerinin olması “Sınır Turizmi” olarak tanımlanan, daha çok günübirlik ve alışveriş ağırlıklı bir turizm çeşidinin de yaygınlaşmasını beraberinde getirmiştir.  

Kültür Turizmi İzmir

Doğal ve tarihi güzellikleri, turizme uygun iklim koşulları, yeterli konaklama ve ulaşım altyapısı ile İzmir, turizm potansiyeli en fazla olan illerimizden biridir.
İlimiz bugünkü anlamda turizme yakın tarihte başlamış olmasına rağmen, tarihi özelliklerini incelediğimizde, her zaman turizmle iç içe olduğu görülür. Agora, Kadifekale, Smyrna(Tepekule), Bergama,Klaros (Ahmetbeyli), Kyme(Aliağa) ve antik dönemin 12 İon kentlerinden Efes (Selçuk), Erythrai (Çeşme) Teos (Sığacık), Lebedos (Ürkmez), Klazomenai (Urla),Phokaia (Foça),Kolophon (Değirmendere) ve Myrina (Aliağa) gibi tarihi alan ve kentler il sınırları içindedir.
Günümüz Selçuk ilçesi; farklı çağların tarih, din,kültür ve sanatına ev sahipliği yapmıştır. İlçe,tüm dünyaca bilinen,antik çağın en büyük, en önemli ticaret, din ve kültür merkezlerinden biri olan Efes Antik Kenti, Yamaç Evler,dünyanın yedi harikasından biri olan Artemis Tapınağı, Meryem Ana Evi, St. Jean Bazilikası, Yedi Uyuyanlar, İsa Bey Camii, Ayasuluk Kalesi ve daha pek çok yönü ile de ünlüdür.

Kent merkezinde bulunan müzeleri, Bergama, Çeşme, Ödemiş,Tire, Efes Müzeleri ve ören yerleri ile kültür turizmi olanaklarını Türkiye’de ilk sunan ildir. Bu tarihi ve kültürel doku zenginliğinin bir göstergesi olarak 2011 yılından beri UNESCO Dünya Kültürel Mirası geçici listesinde olan Bergama 2014 yılında, Efes 2015 yılında  asıl listeye alınmıştır. Birgi tarihi kenti ile Çandarlı ve Foça Kaleleri geçici listede olup, bunların asıl listeye alınması,Çeşme Kalesi ve Tire yerleşim alanının da geçici listeye alınması için çalışmalar yürütülmektedir.Deniz,güneş, kum üçlüsünün yanı sıra,kent merkezinde antik dönemden beri varlığını korumuş olan Kadifekale, dünyanın bilinen en büyük antik agoralarından birisi olan Smyrna Agorası kendine has dokusuyla mistik bir atmosfere sahip Kemeraltı Çarşısı, Saat Kulesi, camileri,kiliseleri, havraları, hanları, çeşmeleri, tarihi köşkleri, kendine özgü mimari dokusuyla Alsancak semti kültür turizmi yönünden şehrin önemli çekicilikleridir. Ayrıca yöresel kültürü,el sanatları,geleneksel mutfağı, ulusal ve uluslararası kültür- sanat etkinlikleri ve diğer kültürel değerleri ile İzmir yaygın olarak kültür turizminin gerçekleştirildiği bir destinasyondur. İlimizde gerek bireysel olarak, gerekse seyahat acentaları kanalıyla gelen turistler için pek çok kültür turu imkanları mevcuttur.

DÜNYA MİRAS LİSTESİ’NDE İZMİR

İzmir İlinde yer alan 2 kültürel varlığımız UNESCO Dünya Miras listesine, 5 kültürel varlığımız ise Dünya Mirası Geçici Listesine alınmıştır.
Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı 2014 yılında ve EfesDünya Miras Alanı 2015 yılında Dünya Miras Listesine girmiştir.
Daha önce ''Ceneviz Ticaret Yolu'nda Akdeniz'den Karadeniz'e Kadar Kale ve Surlu Yerleşimleri'' dosya adıyla geçici listeye kayıtlı varlıklar arasına alınan Birgi Tarihi Kenti (2012) ile Foça ve Çandarlı Kalelerinden (2013) sonra İzmir Çeşme Kalesi (2020) de ilave edilmiştir. Kalıcı listeye alınma çalışmaları devan etmektedir.
Osmanlı coğrafyasında bir liman kenti olarak gelişen ve Helenistik Dönem'den itibaren kesintisiz yerleşim merkezi olan İzmir Tarihi Liman Kenti , farklı kültürel ve dini yapıları, hanları, arastaları, pasajları, otellerle donanan ticari merkezi ve farklı kültürlere ait mimari mirasın etkileşim içinde üretildiği süreçleriyle 2020 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesine dahil edildi.